Καπετανιανά, η ρίζα της οικογένειάς μας

Τα Καπετανιανά είναι χτισμένα σε μια πραγματικά προνομιούχα θέση, σε ένα φυσικό «μπαλκόνι» με απέραντη θέα στο Λιβυκό πέλαγος και στην κορυφή του Κόφινα. Τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν αδιάκοπη ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή των Καπετανιανών από τα μινωικά χρόνια μέχρι σήμερα. Στην περιοχή κατέφυγαν οι λεγόμενοι «Ετεοκρήτες», οι γνήσιοι Κρήτες, μετά την κάθοδο των Δωριέων, ενώ η κατοίκηση συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια των γεωμετρικών, αρχαϊκών, ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων.
Στα χριστιανικά χρόνια, η περιοχή θα προσελκύσει αναχωρητές και ασκητές και γίνεται σημαντικό κέντρο πνευματικότητας . Στη θέση του σημερινού οικισμού ιδρύθηκε η Μονή του Βαθμού που θα δώσει στη συνέχεια τη θέση της στην «Παναγία του Κύριε Ελέησον». Σταδιακά, το μοναστήρι μετατρέπεται σε χωριό με επίκεντρο την εκκλησία της Παναγίας, αλλά ερημώνεται το 1744 μετά από αλλεπάλληλες επιδημίες πανούκλας και υπό τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν επί Τουρκοκρατίας.
Η ζωή επιστρέφει στο χωριό μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, όταν κάτοικοι του Ασφέντου Σφακίων μεταναστεύουν εδώ και ιδρύουν τα «Μικρά Σφακιά», τα οποία μετονομάζονται σε «Καπετανιανά», λόγω της ιδιαίτερα ενεργής δράσης των κατοίκων του σε όλες τις μεγάλες επαναστάσεις του 19ου αι. Η γερμανική κατοχή ανέκοψε την ανάπτυξη και ακμή του χωριού, με πολλούς κατοίκους του να το εγκαταλείπουν, όμως τα τελευταία χρόνια, και με τη συμβολή της «Θαλόρης», απέκτησε ξανά νέα ζωή και έγινε πόλος έλξης επισκεπτών από όλο τον κόσμο.

Οι Στέρνες είναι χωριό της Κρήτης στην επαρχία Μονοφατσίου του νομού Ηρακλείου. Διοικητικά υπαγόταν στον δήμο Κόφινα μέχρι το 2010, ενώ μετά την εφαρμογή του προγράμματος «Καλλικράτης». Υπάγεται πλέον στον δήμο Γόρτυνας.

Βρίσκεται σε λόφο στις υπώρειες των Αστερουσίων, 4 χιλιόμετρα νότια του Ασημίου. Με 396 κατοίκους το 2001 , η γεωργία και η κτηνοτροφία είναι οι κύριες ασχολίες στο χωριό. Παράγεται λάδι και σταφίδα. Η απόστασή του από το Ηράκλειο είναι 55,1 χιλιόμετρα. Στο χωριό δραστηριοποιείται πολιτιστικός σύλλογος, ενώ επίσης λειτουργούν νηπιαγωγείο και δημοτικό σχολείο. Πανηγυρίζει στις 21 Νοεμβρίου. Επίσης, εκδηλώσεις γίνονται την Πρωτομαγιά και τον Ιούνιο, στην εορτή του Αγίου Ιωάννη του Κλήδωνος.

Το χωριό έλαβε την ονομασία τους από μια μεγάλη στέρνα που βρίσκεται στα δυτικά του οικισμού, πιθανότατα της ρωμαϊκής εποχής, στην οποία συγκεντρώνονταν τα νερά παρακείμενου χειμάρρου.

Η πρώτη μνεία στις Στέρνες είναι σε συμβόλαιο του 1271, όπου αναγράφεται μία αγοραπωλησία κρητικού κρασιού στο χωριό αυτό. Στην ενετική απογραφή του Βασιλικάτα αναφέρεται με το όνομα Sternes[1] και το 1671 στην τουρκική απογραφή Isternes,[2] με 34 χαράτσια. Σημαντικοί είναι οι ναοί των Εισοδίων της Θεοτόκου, μέσα στο χωριό, όπως επίσης και ο Άγιος Ιωάννης, με υπολείμματα τοιχογραφιών στο κοιμητήριο. Στα εξωκλήσια της Αγίας Παρασκευής και της Παναγίας βρίσκονται επίσης τοιχογραφίες.